Time to rock it from the Delta to the DMZ!

Pobudka ;)?! (rocking me from the Delta to the DMZ every morning, czyt. budzik ;) )

Dawno nic nie pisałem, ale jakoś brakowało mi weny, a działo się!

A więc, zaczynając od DMZ- w zeszłą niedzielę byłem z kilkuosobową wycieczką (!) w strefie zdemilitaryzowanej. Odwiedziliśmy kilka pomników oraz tunele Vinh Moc
(http://en.wikipedia.org/wiki/Vinh_Moc_tunnels) do których to schowała się cała wioska na okres kilku lat. Miejsce robi wrażenie, tym bardziej, że to wszystko działo się tak niedawno. Tonaż  bomb na osobę w okolicach DMZ wynosił podobno półtorej tony... Warto sobie uzmysłowić, że na terenie Wietnamu zrzucono więcej bomb, niż podczas całej drugiej wojny światowej (wliczając w to dywanowe bombardowania miast niemieckich pod koniec wojny!). Sami uczestnicy byli jednak mocno czepialscy co do warunków panujących po drodze- po paru godzinach ma się takich osób serdecznie dość ;).

Moja kariera nauczycielska rozwija się w tempie dwóch zajęć tygodniowo. Tutaj od razu pewne spostrzeżenie. Pewnie wielu z was Azja kojarzy się z infantylną kulturą masową w stylu:



Coś w tym jest- nie pamiętam, czy w końcu pisałem już tutaj o metodzie nauczania na cukierki (niepokojąco przypominając efekt psów Pawłowa), gdzie za dobrą odpowiedź rozdaje się cukierki. Wczoraj jednak pewna rzecz znów mnie zadziwiła. Otóż, zostałem poproszony by pomóc z angielskim w pewnym dialogu na potrzeby jakiegoś przedstawienia ('drama'). Myślę sobie- spoko, coś się wymyśli. Okazało się jednak, że poważni studenci medycyny zostali poproszeni o napisanie scenki w stylu: 'jak to dobrze uczyć się angielskiego, bo w przyszłości dostaniesz pacjenta obcojęzycznego i nie będziesz wiedział jak mu pomóc'. Poza tym na zajęciach ze studentami też śpiewamy, gramy w quizy, kalambury- klasy 1-4 pełną gębą ;).

No dobrze, dosyć tego, teraz nieco o badaniach. A więc, zakończyłem ankiety w pierwszym miejscu moich badań. Aktualnie zaś siedzę nad częścią teoretyczną mojej pracy, skupiając się na aspektach instytucjonalnych i lokalnym zrównoważonym rozwoju. Poza tym doszła mi też druga wioska- ostatecznie z pierwszego rejonu wybrałem tylko jedną wioskę, a drugą wioskę w prowincji Hue, jakieś 1-1:30 od domu.

Zdecydowałem tak wspólnie z promotorem, po tym, jak okazało się, że te dwie pierwsze wioski neiwiele się od siebie różnią i ciekawsze porównanie wyszłoby jednak biorąc na celownik inną wioskę, dość znacznie oddaloną. Przy tym łatwo było dostać zezwolenia na prowadzenie badań, więc można było jechać.

Pierwszy kontakt z wioską nr. 6 (brak nazwy) nastąpił dwa tygodnie temu. W Hue odbyło się wtedy spotkanie paru osób z różnych uniwersytetów- profesorowie z Hue, profesor z Leeds zajmujący się obrazami satelitarnymi, doktorant z Hongkongu zajmujący się bardziej antropologicznymi aspektami. Poza tym znalazło się też miejsce dla kilku studentów z Hue, oraz dla mnie.

Lokalizacja regionu:
http://mapy.google.pl/maps?q=Thua+Thien+-+Hue+province,+Vietnam&hl=en&ll=16.128613,107.704639&spn=0.089543,0.169086&sll=52.025459,19.204102&sspn=7.343463,21.643066&oq=thua+thie&t=h&hnear=Thua+Thien+-+Hue+province,+Vietnam&z=13

Kilka zdjęć:

Widok ogólny na region. Warto porównać to ze zdjęciami z pierwszego obszaru, gdzie klimat jest dużo bardziej suchy. Nic w tym dziwnego- obszary dzieli niemal 150 kilometrów, a Nam Dong leży częściowo na terenie parku narodowego Bach Ma, w którym występuje miejsce z rekordowymi opadami dla Wietnamu - ponad 7 metrów deszczu (!).

 Ho Chi Minh oraz lokalni włodarze.

 Zespół w komplecie (prócz Tu, który robił zdjęcie). Od lewej (góra): lokalny polityk, Jared z NGO-sa, człowiek zaprzyjaźniony z uniwersytetem który pomagał nam organizować spotkanie, Dominick, profesor z Leeds, trójka lokalnych działaczy, Mucahid, doktorant z HK, sekretarka naszego zakłądu.
Od lewej (dół): Thien, student z którym współpracuję i który niesamowicie pomaga mi przy tłumaczeniu wywiadów i ankiet, Minh i Tuan, młodzi pracownicy uniwersytetu w Hue oraz ja ;).

 Na lanczu. Dzień wcześniej był też mniej formalny obiad, jeśli można to tak ująć- piwko (i to niejedno), doskonałe jedzenie oraz luźna atmosfera. Tu, którego brakuje na poprzednim zdjęciu jest przedostatnią osobą z prawej.

 W wiosce pojawiły się tablice pokazujące bogactwo lokalnego parku narodowego, jak i metody odpowiedniego zarządzania tymi zasobami:

 (była mowa o infantylizmie...)

 W tle wpierw plantacje akacji, a dalej (na górze) już naturalny las podzwrotnikowy (vel dżungla).

 Pole ryżowe

 bez komentarza

 ścięte akacje- gotowe do sprzedaży

 pożary lasów/plantacji, albo raczej kontrolowane wypalenia.

Dziś zaś udało mi się rano pojechać z Thienem do tej wioski i przeprowadzić wywiad z ichniejszym sołtysem. Dowiedziałem się sporo nowego, na tyle, że konieczne będzie częściowe przebudowanie ankiety, by dopasować ją do lokalnej sytuacji. Wioska jest też dużo zamożniejsza niż poprzednia i bardziej doświadczona w prowadzeniu plantacji. Szykuje się więc ciekawe porównanie :).

W Hue zostały mi raptem niecałe cztery tygodnie, a do zrobienia pozostały jeszcze ankiety w drugiej wiosce, oraz wywiady grupowe (fokusy) w obu miejscach. Do tego muszę jeszcze napisać wstępny, skrócony raport, więc pracy jest sporo, ale powinienem się wyrobić ;).

PS: Ostatnio prócz kariery nauczycielskiej i akademickiej rozwijam jeszcze karierę siatkarską. Siatkarz ze mnie mocno przeciętny, ale blok tutaj widzieli chyba tylko w telewizji ;).

PS2: Standardowo link do większej liczby zdjęć:
https://plus.google.com/photos/103340928982774764238/albums/5861891256285354529?banner=pwa&authkey=CJGzlv6D3Nr4GA

Och, byłbym zapomniał, jeszcze kilka zdjęć Uni:

Na razie byłoby to na tyle ;).

BMW to jednak duża firma

Rozbawiły mnie niezmiernie statystyki dotyczące przemytu przy jednym z głównych przejść Laosu z Wietnamem (w książce dotyczącej drogi i wpływu, głównie ekonomicznego, na region którym się zajmuję). Mianowicie, wg służby celnej w 2006 roku było 279 przypadków przemytu. Ciężko powiedzieć, czy to dużo czy mało, ale np. w 2001 roku takich przypadków było... 14, zaś jeszcze rok wcześniej... 108. Zaznaczam, że znany jest proceder nielegalnego wywozu/przewozu drewna, narkotyków, rzadkich zwierząt i czego dusza zapragnie (nie wspominając o takich oczywistościach jak alkohol i fajki). Dlatego też zapodaję krótki komentarz w postaci sucharka:

Główny Urząd Ceł postanowił przeprowadzić ankietę wśród celników na temat łapówkarstwa. Jedno z pytań zadawanych przez komisję brzmiało: "Ile czasu potrzebujesz aby za łapówki kupić BMW?" 
Celnik z polsko-niemieckiej granicy odpowiada: 
- Dwa, trzy miesiące. 
Celnik z polsko-czeskiej granicy: 
- No, z pół roku. 
Celnik ze ściany wschodniej, po dłuższym zastanowieniu: 
- Dwa, trzy lata. 
Komisja zadziwiona: 
- Tak długo? 
Celnik ze ściany wschodniej: 
- Nie przesadzajcie, BMW to w jednak duża firma...

Gdzie pieprz rośnie

W rzeczy samej :)

(pieprz to te roślinki porastające drzewa, niestety nie mieliśmy tutaj okazji się zatrzymać, więc nie mam lepszego zdjęcia ;) ).

W zeszłym tygodniu w końcu udało mi się pojechać, wraz z promotorem, oraz później ze studentem z tutejszego uniwersytetu- Thienem, do miejsca badań, gminy A Xing w prowincji Quang Tri, zaraz przy granicy z Laosem:  Mapka- tutaj (klik).

Podczas gdy wcześniej opisałem już z grubsza tematykę badań tym razem mogę napisać nieco więcej o tym, jak to wszystko wygląda w rzeczywistości. Otóż, jak widać już na powyższej mapce, miejsce jest bardzo oddalone od 'cywilizacji' Niemniej jednak jest połączona z główną drogą wybrzeże-Laos asfaltówką i po części drogą szutrową, która jest jednak ulepszana i po której mogą poruszać się nawet autobusy i ciężarówki.

Kilka zdjęć:

 Skup bananów, jeszcze przy drodze głównej.

Uprawy owych bananów. Widoczny fragment rzeki stanowi jednocześnie granicę państwową. Z tego też powodu potrzebne były różne pozwolenia.

Przebudowa drogi:

 Tutaj już wyremontowany fragment drogi: bardzo przyzwoity.

Już blisko do naszej. Gmina A Xing liczy bodaj 8 wiosek i około 2000 mieszkańców (w około 500 domostwach). Jest oddalona od głównej drogi o około 20 km.

 Wypalanie terenów

 Po wywiadzie w jednej z wiosek:

 Widok na wioskę.

 Widać olbrzymią różnicę w poziomie życia, jak i ogólnego rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów oddalonych od głównych dróg i tych w bliskości do nich. Nie jest jednak tak, że tutaj nie ma zupełnie nic: mieszkańcy mają elektryczność, jest zasięg komórkowy (zapomniałem sprawdzić 3G- zrobię to następnym razem), wszystkie dzieci chodzą do szkół. Widziałem też nawet przedszkole oraz punkt medyczny. Nie ulega jednak wątpliwości, że oddalenie od głównych dróg powoduje, że mieszkańcy niespecjalnie mają inne możliwości zarobku niż wynikające z rolnictwa, bądź ewentualnie takich stanowisk jak: urzędnik, nauczyciel. Odległość od głównych dróg powoduje też, że mieszkańcy mają dość słabą pozycję w osiągnięciu odpowiedniej ceny za swoje plony. Sytuacja ta jednak zmienia się nieco, dzięki cenom podawanym w radio, telewizji, czy internecie. Mimo wszystko, mieszkańcy jednak narzekali na ten aspekt.

Odnośnie rozwoju.  Dla porównania - Hue. I jednak nie chodzi tu tylko o efekt skali...

Uprawa manioku:

Plantacja akacji:

Ogólny  widok na okolice. Brak tu naturalnych lasów. Sporo jest za to plantacji, ale też terenów silnie zdegradowanych.

Może teraz nieco o samych wywiadach. Udało się je przeprowadzić z vice-przewodniczącym gminy oraz z dwoma zarządcami (partyjnymi) wsi. Wywiady prowadziłem w asyście mojego promotora, Tu, bądź studenta z Hue- Thiena. Udało się nam sporo wyciągnąć. Nie tylko chodzi tu o dokładne dane, ale też o sposób postrzegania otoczenia przez lokalsów. Plantacje akacji postrzegane są jako rozkaz otrzymany 'z góry' i który po prostu musi być wdrożony na części terenów. Jest to o tyle dla nich nieciekawe, że co najmniej na części terenów mogliby uprawiać maniok dający znacznie wyższy zarobek i to w przeciągu jednego roku, nie zaś 5-7 lat. Jednocześnie jednak maniok bardzo negatywnie wpływa na jakość gleby, zaś akacja jest po pierwsze niewymagająca, a po drugie przyczynia się do polepszenia jakości gleby. Oprócz tego zmniejsza degradację gleby poprzez wymywanie. Ma więc sporo plusów które można uznać nie tyle za środowiskowe, które oczywiście też są istotne, ale mało obchodzą człowieka, który ma bardzo niskie dochody i po prostu musi zrobić wszystko, by jakoś się utrzymać, ale bardziej przyczyniające się do stabilności systemu na skalę lokalną- jakości gleb, czy też dostępu do wody, który jest bardzo ograniczony. Wydaje się jednak, że mieszkańcy niespecjalnie widzą to połączenie, a nawet jeśli, po prostu ich nie stać na przyjęcie takiej postawy.

Ciekawe jest również to, że plantacje są w zdecydowanej większości finansowane z budżetu centralnego. Rolnicy dostają sadzonki, czasem też nawozy, oraz pomoc w postaci 15kg ryżu na osobę miesięcznie. Ryż jednak okazuje się być kiepskiej jakości (choć ostatnio podobno zaszła poprawa). Dzięki temu projekt jest skierowany do najuboższych. Powoduje to jednak, że mieszkańcy są bardzo uzależnieni od 'socjalu', zaś tereny wcześniej przeznaczone np. na uprawę górskiego ryżu, teraz są porośnięte akacjami, jeszcze bardziej ograniczając dostęp do żywności.

To wszystko powoduje, że temat, pomimo zaledwie kilku elementów, staje się niezwykle skomplikowany. Dlatego też w tym tygodniu zostaję w Hue, by  doczytać kilka artykułów, porozmawiać z osobami mądrzejszymi ode mnie (na Uni i w NGOsie Tropenbos) i zacząć przygotowywać ankietę dla gospodarstw. Ankieta na pewno będzie szła w kierunku akacji oraz tego w jaki sposób ludzie się dzięki temu (nie-)utrzymują, oraz jakie widzą alternatywy (inne drzewa, maniok itd.). To jednak jeszcze śpiewka przyszłości ;).

A teraz na zakończenie jeszcze krótka relacja z tego, jak to jest być nauczycielem ;). Prowadzę zajęcia z grupami na poziomach A i B. Nie ukrywam, że z grupą B jest dużo łatwiej- ich znajomość angielskiego jest na tyle dobra, że można dość swobodnie o czymś opowiedzieć, wytłumaczyć jakieś słowo. Schody zaczynają się jednak przy lekcjach na poziomie A, gdzie nawet użycie najprostszych słów jest często dla nich za trudne...
Pracę można uznać za dość ciekawą: opowiadam o sobie, o tym dlaczego jestem w Wietnamie, odpowiadam na pytania (3 najczęstsze: ile mam lat, ile mam wzrostu oraz czy mam żonę/dziewczynę, ach, i oczywiście czy mam fejsbuka...). Do tego gdy uczniowie (raczej w wieku 18-25 lat, choć wyglądają często na 14 :P) pracują w grupie pomagam nauczycielom- chodzę między grupami, słucham, podpowiadam jakieś słowa, tłumaczę znaczenia. Jednak najzabawniejsze jest tutaj to, że z ludźmi w moim wieku nauka opiera się na zasadzie cukierków- zwycięska drużyna dostaje cukierki. Wczoraj zaś lekcja przebiła wszystkie inne- grupy miały takie papierowe pieniądze zdobyte we wcześniejszej grze. Po tym nauczycielka przeprowadziła licytację, tak, cukierków. Gdy do rozdania były dwa rulony alpenliebe krzyk i radość była mniej więcej porównywalna do stadionowej ekstazy po strzeleniu gola przez drużynę gospodarzy ;). Niesamowite- jeden świat, a tacy różni ;).



Jeszcze dwa zdjęcia zrobione po wywiadach. Z Thienem przy monumencie upamiętniającym walki w powiecie Houng Hoa.

I już z powrotem na nizinach:

Standardowo dla wytrwałych:

https://plus.google.com/photos/103340928982774764238/albums/5856945302554961937

Hue, hue hue

Cześć!

Dawno nic nie pisałem. Jednak nie brało się to z tego, że szczezłem marnie, a głównie z tego powodu, że czekałem na trochę więcej konkretów. Do tego dołożyło się jakieś 2% lenistwa (może kilka procent więcej)...

A więc. Po kolei. Mieszkam teraz w takim jakby pensjonacie (z typowo polskim standardem). W pokoju jest wszystko co potrzeba, a nawet więcej: klima, lodówka, biurko oraz drzwi do łazienki (z łazienką technicznie rzecz ujmując znajdującą się poza pokojem :P).

Hue to ponad trzystu tysięczne miasto, które można rozmiarami porównać do Utrechtu czy Lublina. Nie widzę jednak jednoznacznego miejsca spełniającego funkcję centrum: dworzec znajduje się na odludziu, stare miasto składa się z zespołu pałaców za murami, zaś głównych ulic jest co najmniej kilka: turystyczna, sklepowa, z największym ruchem. Na dodatek Uniwersytety znajdują się jeszcze w innym miejscu. Ciężko więc stwierdzić...Miasto jednak jest bardzo przyjemne- niezbyt gwarne, ruch skuterów nie jest wcale taki straszny, jak go malują. Jest też kilka supermarketów, gdzie mam pewność, że nie robią mnie w konia, dobre jedzonko itd. Słowem- podoba mi się, ale napiszę więcej następnym razem- planuję porobić nieco więcej zdjęć- uniwersytetu, kilku dzielnic, dodatkowo wyszła mi cała opowieść o badaniach, więc nie ma co przynudzać.

Ach. Byłbym zapomniał. Zostałem też nauczycielem. W końcu każdy biały w Azji z zasady mówi świetnie po angielsku (a przynajmniej takie panuje przeświadczenie), więc zostałem nauczycielem na poziomach A1-B2 w lekcjach konwersacyjnych. Zobaczymy jednak jak to będzie się rozwijało ;).

No to jedziemy!
Kilka widoczków, z mojego pensjonatu.

W stronę miasta:

W stronę 'od miasta':

Boczna uliczka (Van Cao, można sobie wyszukać) przy której mieszkam:

Pensjonat (sorry, że pod słońce):

Przez Hue przepływa rzeka perfumowa (czy jakoś tak) i miasto jest połączone trzema mostami. Poniżej najstarszy i najwęższy: przejazd jednego samochodu już zauważalnie spowalnia ruch skuterów i rowerów, a dwa samochody jadące w przeciwnych kierunkach zawsze zwiastują mały korek. Most ma jednak parę zalet, np. tą, że jest podświetlony w nocy na różne kolorki (w stylu pałacu kultury). Jak będzie okazja, to zrobię zdjęcia.

Po drugiej stronie mostu.

Zdobycze wojenne z Huey w Hue. Hue, hue, hue.

Brama do miasta imperialnego wybudowanego przez dynastię Nguyenów na początku XIX wieku. Co ciekawe, po drugiej stronie mostów znajduje się podwójna linia murów (kompletnych!). Wewnątrz zewnętrznych jest po prostu część miasta, a wewnątrz... wewnętrznych- zespół pałacowy (choć mocno podniszczony). To wszystko sprawia, że obiekt znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Widoczek na budynki

Wypadałoby jednak przejść do ciekawszej części, czyli do tego, czym też się tutaj zajmuję na co dzień. A więc, oprócz oczywistych czynności, niemal codziennie jeżdżę (tak, rowerem, takim na 150cm wzrostu... Ale za to jest różowy i z koszykiem ;) ) na uniwersytet, bądź do organizacji pozarządowej 'Tropenbos' gdzie mam okazję spotkać ludzi zajmujących się tematyką zalesień, projektami rozwojowymi itp. Jest tam oczywiście też szeroki dostęp do lektur, jak i porządne warunki do pracy, w ostatnich dwóch tygodniach głównie sprowadzającej się do czytania.

Przyznam szczerze, że tygodnie te nie były jakoś szczególnie intensywne. Brało się to z tego, że miałem jeszcze zezwoleń na prowadzenie badań w prowincji Quang Tri, na północ od Hue. Zezwolenia są niezbędne, gdyż teren znajduje się w pobliżu granicy z Laosem, a jak wiadomo, tereny przygraniczne mają różne uroki. Taki stan niespecjalnie motywował do pracy, szczególnie, że jeszcze nie było dokładnie wiadomo co i jak. Niemniej, dziś dostałem ostatnią potrzebną pieczątkę i z tej też okazji piszę :). 

Wybrałem się dziś z moim promotorem do Dong Ha, stolicy prowincji Quang Tri odebrać potrzebne dokumenty, jak i po to, by pojawić się w wojewódzkim departamencie leśnictwa. Przeprowadziłem wywiad (z promotorem  jako tłumaczem) z jednym z oficjeli, rozmawiając o najnowszych programach.

W takim razie może więcej o tym, bo nie wszyscy wiedzą dokładnie po co tutaj przebywam ;).

Jako że studiuję rozwój międzynarodowy/zrównoważony rozwój i drugi semestr składa się jedynie z badań w krajach rozwijających się (i oczywiście obszernego, trochę ponad licencjatowego, raportu) trafiłem do Wietnamu. Łącząc chęć poznania Azji z zainteresowania na polu ochrony środowiska po rozmowach z promotorem podjąłem się tematu zalesień w Wietnamie. Kraj ten jest jednym z niewielu (jedynym?) państw (sub-)tropikalnych w których to rośnie powierzchnia lasów. Dzieje się to jednak nie tyle dzięki spektakularnej ochronie 'dżungli' (choć to po części też ma miejsce) a dzięki plantacjom akacji, przy których nasze bory sosnowe wyglądają na zróżnicowane. 

Po wcześniejszych przygotowaniach i dzisiejszych rozmowach stanęło na tym, że dokładnie przyjrzę się temu, na ile owe plantacje uprawiane przez rolników są w stanie zaspokoić ich finansowe potrzeby. Temat wydaje się o tyle ciekawy, że na świecie (szczególnie na zachodzie) bardzo rośnie ciśnienie na ochronę lasów, nie tylko dla bioróżnorodności i sposobu życia 'lokalsów', ale też dlatego, by umożliwić magazynowanie dwutlenku węgla. Do tego Wietnam jest dość znaczącym graczem na rynku meblowym (słynne małe azjatyckie rączki pracujące dla Ikei...). Sęk (sic!) w tym, że zdecydowana większość drewna na te potrzeby jest importowana z innych państw. Dlatego też państwo stara się promować lokalne plantacje. Do tego dochodzi też sprawa bardziej globalna- Wietnam może oczywiście chronić swoje lasy, ale co z tego, skoro przemysł w tym samym państwie 'pożera' je np. w sąsiednim Laosie?

Jakby tego mało (dajecie radę?) rząd (partia) kładzie duży nacisk na zwalczanie ubóstwa. I tu dochodzimy do meritum- czy to wszystko można połączyć w jedno w postaci niepozornej akacji, rosnącej sobie gdzieś na wyżynach Wietnamu? To się właśnie okaże, się... (oby).

W czwartek rano jadę pierwszy raz w teren (wraz z promotorem). Odwiedzimy szczebel powiatowy i gminny. Mam też nadzieję zobaczyć wioski (tak, by móc wybrać kejsy do badania) jak i przekonać się jak to wszystko wygląda na żywo- w teorii wiem sporo, ale w praktyce wygląda to tak, że tydzień temu bawiłem się w tworzenie 'zielnika' ze zdjęciami, żeby nie pomylić uprawy, nie wiem, bananów i ryżu (ok, bez przesady, aż tak źle nie jest, ale chciałem się obeznać z tym, jak dokładnie wyglądają poszczególne rośliny uprawne, które tutaj są w 90% inne- powtarza się właściwie jedynie kukurydza i może kilka rodzajów warzyw). Teren badawczy jest dość daleko (ponad 100km) co przy tutejszych drogach daje ładnych parę godzin. Z tego powodu będę tam też jechał na kilka dni, w paru 'turnusach' - teraz będzie rozeznanie, kilka wywiadów, następnym razem pewnie ankiety, a jeszcze następnym- następne wywiady,  może badanie fokusowe (wywiad z grupą). Będę informował.

BONUS dla wytrwałych :). W zeszłym tygodniu wybrałem się z dwoma holendrami na przełęcz Hai Van, znajdującą się pomiędzy Hue a Da Nang. Wznosi się ona na 500m n.p.m. To oczywiście nic specjalnego, ale 3 km od morza powodują, że sprawa zaczyna wyglądać dużo ciekawiej. Do tego kolejną atrakcją było wypożyczenie skuterów i przejażdżka. Skutery tutaj są dość mocne- 110cc, więc mają całkiem niezłego kopa.

Kilka zdjęć:

Droga krajowa nr 1 (Hanoi-Sajgon).

Kiedyś główna droga przechodziła właśnie tą przełęczą. Kilka lat temu jednak wybudowano 2-3 km tunel i teraz droga jest bardzo spokojna.

Widoków ze szczytu nie będzie, bo na górze było mleko...

Na dole podjechaliśmy jeszcze do jednej miejscowości, by wybrać się na plażę, powąchać morskiego powietrza.

Widać działanie misjonarzy:

Trochę więcej zdjęć: https://plus.google.com/photos/103340928982774764238/albums/5847738045836597185?banner=pwa

(jest to zapdejtowana stara galeria- niżej znajdują się nowsze zdjęcia)

W następnym poście napiszę jak było w terenie, oraz mam nadzieję, wrzucę nieco więcej fotek z Hue.

Wietnam, vol. 1

Udało mi się już dotrzeć do finalnego miejsca- Hue, 650km na południe od Hanoi, w którym to też byłem dwa dni, zacznę więc od tego, a właściwie parę godzin wcześniej- w Nanningu, Chińskiej stolicy prowincji Guangxi, niedaleko granicy z Wietnamem.

O samym Nanningu mogę powiedzieć tylko tyle, że nawet tam dotarła cała Chińska modernizacja- jest nowocześnie, z przepychem, kolorowo i oczywiście tłoczno...

Jeszcze parę zdjęć z Chin

no, fajne dzieciaczki, tylko dlaczego musiały się drzeć całą drogę (jedyne 6,5h)?

A tu już granica z Wietnamem. Jeśli się dobrze przyjrzeć, to na zbliżeniu można zobaczyć ślady po kulach (A.D. 1979r.):

Fajne górki, tylko kicać:

A to już Bia Hoi Ha Noi, czyli 'domowe' piwko za 80 groszy na 30 centymetrowych stoliczkach:

Wyspy Paracelskie i Spartly ZAWSZE wietnamskie. Co ciekawe, w kompleksie miasta imperialnego Hue znalazłem bardzo ciekawy dowód na 'wietnamskość' owych wysp. Otóż- widnieją one na wietnamskiej mapie z 1830 któregoś roku, zaś Chińska mapa z końcówki dynastii Qing (1911) kończy się na Hajnanie. Fair enough.

Zupka Pho (wym. 'fe').

Rozumiem, że komunizm, ale błagam...

Socrealizm + LED. To jest to.

 Dla odmiany, mauzoleum Ho Chi Minha

 znów parę skuterków

 niezłe muzeum etnologiczne, poświęcające trochę miejsca wszystkim 54 mniejszościom etnicznym w Wietnamie:

W muzeum historycznym stosunek do historii najnowszej był mniej więcej taki:

Prawie jak w Milanówku, tylko ta palma jakoś nie pasuje.

To teraz może trochę opisu. Przyjazd do Wietnamu odebrałem z ulgą. Chiny były bardzo ciekawe, ale jednak przytłaczały... wszystkim. Pomimo że w Wietnamie też jest dość gwarno, to jednak (jak już wspomniałem wcześniej) nie ma aż takiego monumentalizmu. Hanoi to właściwie bardzo przyjemne miasto, z mnóstwem europejskiej architektury, miłymi uliczkami, ludźmi rozumiejącego cokolwiek po angielsku. Jedzenie jest chyba jeszcze lepsze niż w Chinach- dziś w Hue jadłem w restauracji wegetariańskiej baaardzo rozbudowany obiad (na kilku półmiskach) za... 5 złotych. Co ciekawe, była to jedna z niewielu kombinacji, w której nie myśli się nawet o tym, że w daniu mogłoby się jeszcze znaleźć mięso. Jedzenie u gospodyni jest również znakomite i bardzo różnorodne.

To może teraz o samym Hue, wspominając już o gospodyni pensjonatu, gdyż tak chyba można nazwać miejsce w którym teraz mieszkam. Mam niewielki, mniej więcej, dziewięciometrowy pokój, z łazienką, klimą i (co oczywiste w tych stronach)- wifi. Standard powiedziałbym właśnie pensjonatowo/wywczasowy. Ogólnie domki w miastach robią dobre wrażenie, choć jadąc nocnym pociągiem w oczy za oknem nie rzuciło się... nic. Na dworze jest po prostu mega ciemno- oświetlenie uliczne jest tylko w miastach, budynki, czy zakłady są oświetlone bardzo skąpo i to po prostu widać. Polecam zajrzeć na tę: http://peter-pesti.appspot.com/night/ stronkę. Jak na dłoni widać granicę między Tajlandią a Laosem, Kambodżą i (dalej) Wietnamem, w którym oświetlone są właściwie jedynie ośrodki miejskie. Rankiem również można było zobaczyć naprawdę BARDZO biedne wioseczki, oddalone od głównej drogi.

Mówiąc już o tym, wypadałoby powiedzieć nieco więcej o badaniach. W Hanoi udało mi się (w muzeum etnologicznym) zdobyć nieco informacji o mniejszości Van Kieu zamieszkującej mój teren badań w prowincji Quang Tri. Poza tym spotkałem się już z promotorem i jednym wietnamskim studentem prowadzącym badania tutaj. W poniedziałek wybiorę się na Uni, poznać innych studentów i wykładowców, zaś w czwartek będę prezentował swój projekt badawczy, tak, by zdobyć jak najwięcej wskazówek do badań. Również wtedy będziemy pracować nad dokładnym planem badań. Mam nadzieję, że uda się wystartować w tygodniu począwszy od czwartego marca.

PS: O ruchu skuterów. Wietnam zdaje się być z tego znany, więc wypadałoby o tym napisać. Może tak. Pierwsze wrażenie, to jeden wielki chaos. Potem jednak da się zauważyć parę mechanizmów- przechodząc przez drogę, coś, co z początku wydaje się niemożliwe, widać, że idąc pewnym krokiem skutery dopasowują się do Twojego zachowania. Co ciekawe, ruch tak naprawdę jest dość powolny i raczej nie przekracza 40km/h. Przy tej prędkości szansa śmiertelnego wypadku występuje raczej jedynie przy czołowym zderzeniu z samochodem (mało prawdopodobne). Daje to też czas do dopasowania się do sytuacji. Dziś miałem okazję jechać skuterem jako pasażer i było to dobrze widoczne. A robi jedno, więc B robi drugie, odsuwając się w drugą stronę, więc C (nawet gdy dopiero dołącza się do ruchu, czy jedzie z naprzeciwka) też stosuje odpowiedni manewr. Czasem dochodzi do bardzo bliskich spotkań (choć nawet otarcia nie mogę sobie przypomnieć).

Standardowo zapraszam do większej liczby zdjęć:
https://picasaweb.google.com/103340928982774764238/Wietnam